Smierc Dantona - Georg Büchner.mp3
 | Smierc Dantona - Georg Büchner.mp3 Rozmiar 68,1 MB |
Autor:
Georg Büchner
Autor przekładu:
Wilam Horzyca
Reżyseria:
Andrzej Piszczatowski
Realizacja:
Andrzej Brzoska (słuchowisko w systemie Dolby Pro Logic 2)
Opracowanie muzyczne:
Marian Szałkowski
Obsada:
Deputowani Konwentu Narodowego:
Georges Danton – Piotr Fronczewski
Legandre – Krzysztof Wakuliński
Kamil Desmoulins – Jacek Braciak
Herault – Séchelles – Krzysztof Banaszyk
Lacroix – Sławomir Pacek
Philippeau – Lech Łotocki
Wydział Ocalenia Publicznego:
Maximilan Robespierre – Adam Ferency
Saint Just – Arkadiusz Janiczek
Barére – Jan Pęczek
Collot d`Herbois – Michał Sitarski
Billaud – Varenne – Kazimierz Wysota
Herman (przewodniczący Trybunału Rewolucyjnego)/ Lyończyk – Sławomir Holland
Fouquier–Tinville (oskarżyciel publiczny)/Prezydent Konwentu – Mariusz Wojciechowski
Amar (Wydział Bezpieczeństwa) – Marcin Troński
Paris (przyjaciel Dantona)/Obywatel 1 - Zygmunt Sierakowski
Julia (żona Dantona)/Kobieta 1 – Anna Markowicz
Lucylla (żona Kamila Desmoulins) – Barbara Kałużna
Simon – Sylwester Maciejewski
Żona Simona – Maria Robaszkiewicz
Żył tylko 24 lata (1813 – 1837), a zostawił po sobie w historii literatury i teatru ślad niezwykle wyraźny i znaczący. Jego trzy dramaty: „Śmierć Dantona”, „Leonce i Lena” i (niedokończony) „Woyzeck” do dziś wystawiane są na scenach całego świata, a „Woyzeck” doczekał się wersji operowej (z muzyką Albana Berga), filmowej (Werner Hertzog) i radiowej.
W roku1834 założył Büchner tajne Towarzystwo Praw Człowieka i napisał radykalny manifest polityczny Goniec Heski, którego dewizą było: „Pokój chatom, wojna pałacom!”. Zapewne to i zainteresowanie Wielką Rewolucją Francuską spowodowało, że w swoim pierwszym utworze scenicznym „Śmierć Dantona” zastanawiał się nad powodami dla których nie osiągnęła ona swoich celów. Ale nie to stanowi dzisiaj o sile tego dramatu. Należało by się spodziewać, że jako rewolucjonista, pochwalał będzie terror i dążenie do osiągnięcia sprawiedliwości społecznej wszelkimi środkami. Tymczasem on pochyla się nad losem człowieka i pokazuje tragedie, jakimi owocuje bezwzględne dążenie do osiągnięcia celów politycznych. Bohaterowie dramatu (zarówno Robespierre jak i Danton) mają krew na rękach. Danton, jako sprawca rzezi Gwardzistów Szwajcarskich podczas szturmu na Tuilerie (sierpień 1792), rojalistycznych, klerykalnych i cudzoziemskich więźniów (wrzesień 1792) i Żyrondystów (maj 1793), nie jest niewinną ofiarą, a Robespierre i Komitet Ocalenia Publicznego skazują go na śmierć przy pomocy Trybunału Rewolucyjnego, który stworzył właśnie Danton. Jeden i drugi z protagonistów odczuwa wyrzuty sumienia, ale w imię zasady „cel uświęca środki” podąża nadal drogą rewolucji, nie bacząc na trupy, po których stąpa.
Dramat Büchnera brzmi dziś przerażająco współcześnie. Przypomina, że tysiące ofiar Rewolucji Francuskiej nie nauczyły społeczności ludzkiej niczego. Po niej nastąpiły jeszcze większe, pochłaniające już miliony, hekatomby wojen i rewolucji, ustrojów totalitarnych i czystek etnicznych. Może to przypomnienie każe nam bardziej docenić, szczęśliwą (bo bezkrwawą) likwidację komunizmu, przy wszystkich zastrzeżeniach jakie mamy do stanu życi